غذاهای دیرهضم معمولاً 8 ساعت در دستگاه گوارش میمانند، در حالی که غذاهای زود هضم فقط 3 تا 4 ساعت در معده باقی میمانند و فرد خیلی زود احساس گرسنگی خواهد کرد.
غذاهایی که موجب افزایش قند خون میشوند و زودتر هضم میشوند
غذاهایی که زود و راحت پخته و آماده میشوند جزء گروه کربوهیدراتها هستند و این گروه شامل مانند آرد سفید، شکر خالص و برنج است و به دلیل این که سریع هضم میشوند، موجب افزایش قند خون شده و به مرور باعث افزایش وزن میشود.
گروه کربوهیدراتها غذاهایی هستند که دارای نشاسته، قند و فیبر هستند و این گروه با شکستن قندها، سوخت بدن را برای فعالیتهای بدنی تأمین میکنند.
کربوهیدراتها به دو دستهی خوب و بد تقسیم میشوند؛ کربوهیدراتهای خوب، سریع هضم نمیشوند، از افزایش قند خون و انسولین جلوگیری میکنند و به دیر گرسنه شدن و سیر ماندن کمک میکنند و بهترین منابع آن سبوس، غلات، لوبیا، میوهها و سبزیجات هستند که این گروه از بیماریهای قلبی و سرطان جلوگیری میکنند.
فیبر، جزوی از کربوهیدراتها است که بدن قادر به هضم آن نیست و فیبرها در تمام سبزیجات، میوهها، لوبیا، نانهای سبوسدار و غلات وجود دارد. همچنین یک رژیم غنی از فیبر، خطر دیابت، بیماریهای قلبی و مشکلات گوارشی مانند یبوست و اسهال را کاهش میدهد و موجب کاهش کلسترول و تریگلیسیرید در خون میشود.
فیبر به زود سیر شدن و دیر گرسنه شدن کمک میکند که این امر از بیش خواری جلوگیری کرده و مقدار قند خون را به وسیله هضم و جذب طولانی، ثابت و تنظیم میکند. همچنین سلامت رودهها با فیبر، تضمین میشود.
این خوراکیها خوب هضم نمیشوند
برخی از غذاها نیز مانند فیبرها که برای حفظ عملکرد بدن لازم است، به سختی هضم میشود. بررسیهای متعدد گروههای مختلف غذایی نشان میدهد که باید از همه گروههای هرم غذایی که برای سلامت فرد مفید است مصرف کنیم.
* مرغ سوخاری
مواد غذایی سرخ شده برای هضم کردن قدری سخت است. این نوع غذاها که سرشار از چربی است میتواند برای معده مشکل ساز باشد. افرادی که از سندرم روده تحریک پذیر رنج میبرند با مصرف غذاهای سرخ شده با عوارضی مانند اسهال و استفراغ رو به رو میشوند. برای جلوگیری از ناراحتی گوارشی به جای سرخ کردن، مرغها را کباب کنید.
* غذاهای پرادویه
اگر چه که غذاهای حاوی فلفل قرمز به غذا طعم خوبی میبخشد اما این غذاها دیواره مری را تحریک میکند و باعث احساس نامطبوع سوزش سر دل میشود که حتی با خوردن ماست هم این حالت رفع نمیشود.
سبزیهای غنی از مواد مغذی و فیبر، بسیار سالم اما نفخ آور است. خوشبختانه
راه حل ساده آن، پختن است زیرا این کار باعث خنثی شدن ترکیبات سولفور(Sulfur) میشود که گاز معده تولید میکند
* شکلات
مصرف بیش از حد شکلات هم عوارض بدی دارد. خوردن یک تکه کیک شکلاتی میتواند ناراحتی گوارشی ایجاد کند. افرادی که از سوزش سر دل رنج میبرند با مصرف حتی مقدار کمی از شکلات دچار ناراحتی میشوند زیرا این ماده خوراکی اجازه بازگشت اسید معده را فراهم میکند.
* مرکبات
آب میوههای اسیدی میتواند ناراحتی ایجاد کند و با تحریک عصبهای حسی باعث ملتهب شدن مری شود. این اسید اضافه همین طور میتواند باعث ناراحتی معده شود.
* پوره سیب زمینی
شاید پوره سیب زمینی یک غذای بی ضرر به نظر بیاید اما اگر سرشار از شیر و یا خامه باشد برای افرادی که به لاکتوز موجود در شیر حساسیت دارند، میتواند مشکل زا باشد. بنابراین برای جلوگیری از این گونه ناراحتی افرادی که به لاکتوز حساسیت دارند باید این ماده غذایی را بدون شیر و خامه مصرف کنند.
* پیاز خام
پیاز، سیر و تره فرنگی سرشار از ترکیبات متفاوتی از فیتونوترینتها (phytonutrient) میباشد که بعضی از آنها خواص مفیدی دارد در حالی که بعضی از این مواد باعث ناراحتی معده میشود و با پختن آنها مقداری از این مشکل برطرف میشود.
* بستنی
اگر دچار این علایم شدید، سیستم گوارشی به شما برای استفاده نکردن از فرآوردههای لبنی هشدار میدهد، پس بهتر است از دسرهای بدون لاکتوز استفاده کنید.
علاوه بر آن افراط کردن در خوردن دسرهای لبنی مانند بستنی حتی در افراد معمولی میتواند به معده درد منجر شود. به علت این که بستنی چرب است و ماندگاری چربی نسبت به غذاهای دیگر در معده طولانیتر است.
* کلم بروکلی و کلم خام
سبزیهای غنی از مواد مغذی و فیبر، بسیار سالم اما نفخ آور است. خوشبختانه راه حل ساده آن، پختن است زیرا این کار باعث خنثی شدن ترکیبات سولفور(Sulfur) میشود که گاز معده تولید میکند.
* آدامسهای رژیمی
سوربیتول موجود در آدامس، آب نبات و نوشیدنیهای رژیمی میتواند ایجاد گاز روده کند. برای جلوگیری میتوان از مواد دیگری به جای ( Sorbitol) به عنوان جایگزین استفاده کرد. متخصصان مقدار مصرفی این نوع مواد را نیز مشکل ساز میدانند و مصرف بیش از 2 و یا 3 گرم سوربیتول را که روی سیستم هاضمه تأثیر میگذارد، توصیه نمیکنند. م:تبیان
در مدار عشق امام رضا علیه السلام
عشق ورزیدن ریشه در فطرت بشر دارد و انسان حتی در صورت مفارقت معشوقِ خویش، او را از یاد بین نمی برد و محبت قلبی خود را به صورتهای گوناگونی همچون زیارت مزار او ابراز می دارد و گاه با تحمل مشقات بسیار برای دیدار محبوبِ خود، بار سفر می بندد تا محبت خالصانه و بی شائبه خویش را در زیارت مزار او به ظهور برساند.
زیارت قبر مطهر امام معصوم نیز مظهر همین عشق و ارادتی است که زائر بوسیله آن به ندای فطرت زیبادوست و کمال طلب خویش پاسخی درخور می دهد و در آن حریم قدسی خود را به انسان کاملی پیوند می زند که مظهر تمام و کمال انسانیت و تجلی عظمت و علو پروردگار است و این ندا سر می دهد که: «اشهد انک تشهد مقامی و تسمع کلامی و ترد سلامی».
آری! زائر با زیارت مزور در مدار عشق او قرار می گیرد و با امام خویش تجدید میثاق می نماید. چنانکه در روایتی زیبا از حضرت رضا علیه السلام نقل شده است که ایشان فرمودند: «ان لکل امام عهدا فی عنق اولیائه وشیعته وان من تمام الوفاء بالعهد وحسن الاداء زیارة قبورهم فمن زارهم رغبة فی زیارتهم و تصدیقا بما رغبوا فیه کان ائمتهم شفعاءهم یوم القیامة»; (1) همانا برای هر امامی، عهدی است بر عهده پیروانش و وفای کامل به این عهد و ادا نمودن آن به وجه نیکو در گروی زیارت قبور آنان است، پس هر کس از روی رغبت و میل به زیارت آنان و برای تصدیق آنچه که آنها در آن رغبت داشتند، آنان را زیارت کند، امامانشان نیز در روز قیامت شفیع آنان خواهند بود.
در این نوشتار که به مناسبت ماه ذی القعده که در منابع اسلامی از آن به ماه زیارتی هشتمین سپهر ولایت حضرت امام علی بن موسی الرضا علیه السلام یاد شده است، نگاهی گذرا بر اهمیت زیارت حضرتش در روایات اسلامی و سیره بزرگان دین خواهیم داشت.
در فضلیت زیارت مضجع شریف امام هشتم احادیث بسیاری از رسول گرامی اسلام و عترت پاک ایشان در منابع دینی ما وجود دارد که زیارت آن حضرت را همچون زیارت حضرت حق در عرش (2) و برابر با زیارت رسول خدا صلی الله علیه و آله (3) و سبب برطرف شدن درد و غم (4) و راه یافتن به حریم مغفرت الهی و رهایی از آتش دوزخ (5) و در نهایت وارد شدن در بهشت موعود پروردگار (6) دانسته و پاداش جهاد و شهادت در راه خدا (7) و اجر صدهزار شهید و صدهزار صدیق و صدهزار حاجی و صدهزار مجاهد و مصاحبت با اولیای الهی در بالاترین مراتب بهشت (8) و ... را برای زائر امام علیه السلام بیان نموده است.
حتی در برخی روایات که مورد توجه فقهای بزرگی همچون آیة الله العظمی بهجت (ره) نیز بوده اند، زیارت حضرت رضا علیه السلام بافضلیت تر از زیارت سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام بیان شده است. عبدالعظیم حسنى در حدیثی نورانی از امام جواد علیه السلام نقل می کند که به ابوجعفر علیه السلام عرض کردم: فدایت شوم! زیارت حضرت رضا علیه السلام با فضلیت تر است یا زیارت اباعبدالله الحسین علیه السلام؟ امام جواد علیه السلام فرمودند: زیارت پدرم افضل است زیرا حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام را همه مردم زیارت مى کنند؛ امام پدرم را، جز خواص شیعه زیارت نمى کنند (9)
با توجه به آنچه که در رابطه با زیارت امام رضا علیه السلام در منابع روایی وارد شده است، زیارت آن حضرت همیشه پسندیده و مطلوب است ولی در برخی از ایام دارای فضیلتی مضاعف می باشد، از آن جمله روزهای بیست و سوم و نیز بیست و پنجم (دحوالأرض) ماه ذی القعده می باشد، چنان که کفعمی(ره) در مصباح و سید بن طاووس(ره) در اقبال به استحباب زیارت حضرت از دور یا نزدیک، با زیارت های معروف یا با کلماتی که همچون زیارتند و در روایات آمده اند، اشاره کرده اند.
اما باید توجه داشت همانگونه که هر کس از دریای بی کران، به اندازه ظرف خویش بهره می گیرد، زائری که به زیارت امام می آید نیز به اندازه معرفت و آمادگی خویش، از زیارت سود می برد.(10) بنابراین زیبنده است زائر کوی حضرتش با توجه به شأن و منزلت امام، ادب حضور را رعایت نماید و با داشتن طهارت ظاهری و باطنی، فیض حضور در محضر امام را درک نماید.
در احوالات عالم وارسته مرحوم حضرت آیت الله العظمی میلانی(ره) نقل می کنند که ایشان وقتی به زیارت امام رضا علیه السلام مشرف می شدند، پشت سر حضرت، پای دیوار کنار درگاه ایستاده، سر به زیر انداخته و همانند یک عبد ذلیل که به سرور خود احترام می کند و در محضر او احساس سرافکندگی می کند و به زبان حال از او عذر می خواهد، با ادب و ارادتی مثال زدنی، زلال اشک از گوشه های چشمانشان بر گونه ها جاری می شد که از غوغای درون ایشان خبر می داد.
یکی از شاگردان عارف فرزانه حضرت علامه طباطبایی (ره) میگوید: « هیچ به خاطر ندارم که ایشان از اسم هر یک از ائمه علیهمالسلام بدون ادای احترام گذشته باشند. در مشهد که همه ساله مشرف میشدند و تابستان را در آنجا میماندند، وقتی وارد صحن حضرت رضا علیه السلام میشدند، دستهای مرتعش خود را روی آستانه درب میگذاشتند و با بدن لرزان از جان و دل آستانه درب را میبوسیدند، گاهی که از محضرشان التماس دعا درخواست میشد میگفتند: «بروید از حضرت بگیرید، ما اینجا کارهای نیستیم، همه چیز آنجاست». همچنین روزی در صحن حرم شخصی به علامه عرض کرد: از راه دور آمدهام و میخواهم دست شما را ببوسم. ایشان فرمود: «زمین صحن را ببوس که از سر من هم بهتر است». ایشان همواره میفرمودند: «انسان هنگامی که وارد حرم رضوی میشود، مشاهده میکند که از در و دیوار حرم آن امام رئوف، رأفت میبارد».
این عرض ادب و ارادت مختص به بزرگان شیعه نیست بلکه برخورد بزرگان اهل سنّت با مزار شریف امام رضا علیه السلام نیز شگفتانگیز است؛ مانند بسیار زیارت کردن قبر مطهر حضرت توسط ابو علی ثقفی (328ق) و تواضع و تضرعات بسیار ابوبکر بن خُزیمه (311ق) که موجب شگفتی شاگردان وی شده بود.
ابن حبّان بُستی (354ق) از علمای بزرگ اهل تسنن می گوید: «زمانی که در طوس بودم، هر مشکلی برایم رخ میداد، قبر علی بن موسی الرضا را ـ که درود خدا بر جدش و خودش باد ـ زیارت میکردم و برای برطرف شدن مشکلم دعا میکردم و دعایم مستجاب و مشکلم حل میشد. این کار را به دفعات تجربه کردم و جواب گرفتم. خداوند ما را بر محبت مصطفی و اهل بیتش ـ که درود خدا بر او اهل بیتش باد ـ بمیراند» . (11)
این سخنان و رفتارها نشان از نفوذ معنوی عمیق امام رضا علیه السلام بر قلوب همگان دارد که سالیان سال است که بارگاه ملکوتی حضرتش را پناهگاه خاص و عام قرار داده است.
اى حرمـت قبـــله اهــــل وفــــا خــاک درت سجـدهگـــه اولیــــا روضــه تـو رشـک بـهشت برین بـارگــــهت بـارگــــه کبـــــریا...(2)
پی نوشت ها:
1- علل الشرائع، ص 459.
2- کامل الزیارات، ص 307.
3- من لا یحضره الفقیه، ج2، ص 586.
4- وسائل الشیعة، ج14، ص 553.
5- کامل الزیارات، ص304.
6- أمالی صدوق، ص 63.
7- عیون أخبار الرضا، ج2، ص 255 .
8- من لا یحضره الفقیه، ج2، ص585.
9- کافی، ج4، ص584؛ مرآة العقول ج18، ص312 ؛ کامل الزیارات، ص 306 ؛ وسائل الشیعة، ج14، ص563.
10- در حدیثی از حضرت امام صادق علیه السلام معرقت امام در زیارت را به این صورت تبیین می فرمایدکه زائربداندکه مزور،امامی است که اطاعتش واجب می باشد و غریب و شهید است؛ أمالی صدوق، ص121
11- الثقات (ابن حبان بستی)، ج8، ص475.
12- شعر از آیة الله العظمی صافی گلپایگانی.م:تبیان