@@@وطنم جزین@@@

آغاز فصل گرما همیشه همراه است با انواع بیماری‌های عفونی و اسهالی که هربار جامعه‌ای را درگیر خود می‌کنند. این‌بار این همه‌گیری از کشور آلمان و یک ماده غذایی محبوب، یعنی خیار، جوانه گندم و ماش درمیان مردم شیوع پیدا کرده است. متاسفانه تاکنون گزارش‌ها حاکی است از ابتلا ی800 تا 900 نفر درکل جهان که متاسفانه 14 نفر از آن‌ها، فوت کرده‌اند. که البته آلمانی‌ها مدعی شده‌اند که توانسته‌اند بیماری را مهار کنند در این زمینه با سرکارخانم دکتر ژانت سروش متخصص بیماری‌های عفونی و استاد دانشگاه گفت‌و‌گویی داشتیم .

---

عارضه اصلی که دامنگیر این همه‌گیری شده است و آمار مرگ و میر را بالا برده نارسایی کلیه است که در درجه اول قرار دارد.  علت اصلی مرگ‌و‌میر ناشی از‌آلودگی به ای‌کولای خونریزی‌دهنده بروز سندروم (HUS) است. میکروب عامل بیماری که به دیواره روده می‌چسبد و باعث زخم و خونریزی می‌شود، سمی تولید می‌کند که این سم، سیستم ایمنی بدن را به صورتی تحریک می‌کند که مواد شیمیایی در بدن آزاد می‌کند و تجمع این مواد شیمیایی باعث ایجاد سندروم HUS می‌شود.  این سندروم 3 آسیب جدی به بدن وارد می‌کند که عبارتند از: نارسایی کلیوی، کم‌خونی شدید و افت شدید پلاکت‌های خونی.  پلاکت‌ها فاکتورهای خونی هستند که باعث انعقاد خون می‌شوند. کمبود این عوامل در خون باعث می‌شود، فرد دچار خونریزی‌هایی ‌شود که قطع نمی‌شوند. «لیز» یا دفع هموگلوبین و از کارافتادگی کلیه، همگی با هم عوارض مرگباری به همراه دارند. این 3 اتفاق که به دلیل بروز این سندروم در بدن فرد اتفاق می‌افتد می‌تواند کشنده باشد، حتی در بهترین مراکز درمانی، یعنی افرادی که در کشورهای اروپای شرقی و آلمان دچار این بیماری می‌شوند نیز به احتمال 30 تا 40 درصد دچار مرگ می‌شوند.

---

E-coli در واقع عامل گروهی از بیماری‌های اسهالی است که در کشور ما به میزانی شیوع داشته و درهمه کشورهای دیگر هم دیده شده است. این عامل از علت‌های اصلی شیوع اسهال درفصل تابستان است و شیوع آن منابع مختلفی هم دارد که می‌تواند ناشی از آلودگی آب، منابع لبنی غیربهداشتی و غیرپاستوریزه یا گوشت آلوده باشد اما نوع خاصی از همین باکتری است که می‌تواند شبیه «وبا» عمل کند. یعنی با شکم‌درد آغاز شود و با ایجاد اسهال آبکی باعث کم‌آبی شدید در فرد شود. نوع دیگری که مربوط به بحث روز است، نوعی است که با اسهال خونی ایجاد می‌شود. «انتروهمولوژیک E-Coil » نام علمی، باکتری ای‌E-Coil  است که همراه با اسهال خونی است. این نوع ای‌کولای، خاصیتی که دارد آن است که سمی تولید می‌کند که با چسبیدن به دیواره روده، باعث ایجاد زخم و خونریزی رود‌ه‌ای می‌‌‌شود. این سم منجر به خونریزی شدید گوارشی شده که به صورت اسهال خونی شدید، در بیماران دیده می‌شود.

---

این بیماری مثل هر بیماری عفونی اسهالی، با شکم‌درد و دل‌پیچه شروع می‌شود و ممکن است با استفراغ همراه باشد یا این مورد را نداشته باشد. پس از دل‌پیچه، شخص دچار اسهال آبکی می‌شود که چندان رقیق نیست. ممکن است این اسهال در ابتدا، همراه با خون نباشد ولی‌ کم‌کم با خونریزی همراه ‌شود. حجم آبی که بیمار در این بیماری از دست می‌دهد، برعکس اسهالی که ناشی از وباست، ‌زیاد نیست، درنتیجه آسیبی که به فرد می‌رسد به دلیل حجم آبی نیست که از دست می‌دهد بلکه بیشتر به دلیل عوارض اسهال خونی است که ایجاد می‌شود. کم‌آبی و تحلیل منابع آبی بدن برای کودکان زیر 5 سال و افراد مسن معمولا آسیب بیشتری به بدن می‌رساند که بیشتر به دلیل جبران دیرهنگام این کم‌آبی صورت می‌گیرد. فرد پس از آلودگی، ابتدا دچار شکم‌درد و اسهال خونی می‌شود که اگر به موقع به پزشک مراجعه کند و درمان آغاز شود، ممکن است که بتوان از عوارض آن جلوگیری کرد و در صورتی که به موقع درمان آغاز نشود ممکن است فرد جان خود را از دست بدهد. یک تفاوت مهم این نوع اسهال خونی با دیگر اسهال‌ها که با خونریزی همراه است، این است که این بیماری تب ندارد.

---

نکته مهمی که باید توجه داشت این است که این نوع بیماری به درمان‌های آنتی‌بیوتیکی جواب نمی‌دهد و حتی ممکن است باعث تشدید حالات و عوارض بیماری شود. بنابراین توصیه می‌کنم، افراد از درمان خودسرانه با آنتی‌بیوتیکی جدا خودداری کنند و در مراجعه به پزشک نخواهند برای آن‌ها درمان آنتی‌بیوتیک شروع شود. خوشبختانه از این نمونه همه‌گیری تا کنون در ایران دیده نشده است و سعی می‌کنیم با آگاهی‌بخشی، از شیوع و ابتلا به این نوع بیماری جلوگیری کنیم و همچنان توصیه همیشگی را تکرار می‌کنیم؛ شست‌و‌شوی کامل دست بعد از دستشویی و قبل از مصرف غذا و این‌که غذاها و میوه‌های خام را قبل از مصرف خوب ضدعفونی کنند. کسی که ناقل میکروب است می‌تواند با ضدعفونی‌کردن دست‌هایش مانع از انتقال این میکروب به دیگر اعضای خانواده‌اش شود

---

راه انتقال این عامل بیماری‌زا، آب آلوده، غذای آلوده و مواد لبنی غیرپاستوریزه است ولی نوع خونریزی‌دهنده آن، از طریق گوشت آلوده منتقل می‌شود. تا این زمان،‌ انگشت اتهام به سمت خیارهای آلوده و جوانه گندم بود ولی سبزی‌های دیگر مثل گوجه‌فرنگی، کاهو، سیر،‌پیاز، کلم،‌ نخودفرنگی و لوبیاسبز هم در این دامنه قرار می‌گیرند. این مواد هم مشکوک به آلودگی هستند . این سازمان همچنین توصیه کرده است، افراد در مصرف این مواد مراقب باشند و تا حد امکان از مصرف خام این سبزی‌ها جلوگیری کنند. به نظر می‌رسد، گوشت گوساله در اپیدمی اخیر، نقش کمتری دارد.

---

برای مسافرانی که مقصدشان آلمان یا کشورهای اروپای شرقی است، توصیه سازمان جهانی بهداشت این است که به هیچ‌وجه از سالاد و موادغذایی شامل سبزی‌ها یا گوشت خام و نیم‌پز استفاده نکنند و تا حد امکان از مواد ضدعفونی شده و کاملا استریل بهره بگیرند.  توصیه اساسی و اصلی من به مردم این است، اگر قصد سفر به آلمان یا کشورهای اروپایی مثل دانمارک، سوئیس و... را دارند اگر سفر کاری و اجباری است، رعایت تمام نکات ایمنی را بکنند و اگر قصد از سفر تفریح و گردش است، سفرشان را به تعویق بیندازند یا کلا لغو کنند. در هر صورت حرارت می‌تواند این باکتری را از بین ببرد. این میکروب در دمای 70 تا 80 درجه کاملا از بین می‌رود یعنی اگر گوشت یا سبزی موردنیاز تا این حد حرارت ببیند یا خوب پخت شود و حداقل 10 تا 15 دقیقه هم طول بکشد کاملا ضدعفونی شده و می‌تواند منبع مطمئنی باشد.

باز نشر اختصاصی: مجله اینترنتی Bartarinha.ir