گرمازدگی یک بیماری مرتبط با گرما است که ممکن است بعد از چند روز در معرض درجه حرارت بالا بودن و به دنبال آن کم آبی بدن ایجاد شود. این کم آبی زمانی رخ می دهد که مایعات کافی مصرف نشود و یا عدم تعادل مایعات و الکترولیت ها به علت تعریق بیش از حد رخ داده باشد.

دو نوع گرمازدگی وجود دارد :

1- کاهش آب: تشنگی بیش از حد، ضعف، سردرد و حتی از دست دادن هوشیاری از علائم آن است.

2- کاهش نمک. نشانه ها شامل تهوع و استفراغ، گرفتگی عضلانی مکرر و سرگیجه است.

اگرچه گرمازدگی در حد دیگر بیماری مرتبط با گرما، یعنی شوک گرمایی نمی باشد، ولی باز حائز اهمیت است.

بدون درمان مناسب، گرمازدگی می تواند منجر به شوک شود که می تواند به مغز و دیگر اعضای حیاتی بدن آسیب بزند و حتی منجر به مرگ شود.

علائم گرمازدگی

گیجی

تیره رنگ شدن ادرار (که نشان دهنده کم آبی بدن است)

سرگیجه

غش

خستگی

سردرد

گرفتگی عضلانی                                                                                   

حالت تهوع

پوست رنگ پریده

تعریق شدید

تند شدن ضربان قلب

درمان گرمازدگی

اگر دچار علایم گرمازدگی شدید، ضروری است که به سرعت از محیط گرم خارج شده و  ترجیحا در یک محیط مطبوع استراحت نمایید. اگر شما در بیورن از منزل هستید و نمی توانید به داخل ساختمان بروید، سعی کنید نزدیک ترین مکان خنک و سایه دار را بیابید.

سایر توصیه ها عبارتند از :

- مقدار زیادی نوشیدنی های غیر کافئین دار و غیر الکلی بنوشید.

- لباس های تنگ و یا غیر ضروری را درآورید.

- دوش آب سرد بگیرید.

- درخواست پنکه و یا حوله سرد از دیگران نمایید.

اگر چنین اقداماتی در عرض 30 دقیقه کمک کننده نبود، با یک پزشک تماس بگیرید.

بعد از بهبود از گرمازدگی، احتمالا حساسیت بیشتری نسبت به درجه حرارت بالا در طول هفته بعد از آن در شما ایجاد می شود. بنابراین بهتر است از آب و هوای گرم و ورزش های سنگین دوری کنید تا زمانی که پزشک به شما بگوید که می توانید فعالیت های طبیعی قبلی خود را انجام دهید.

عوامل خطر برای گرمازدگی

گرمازدگی به شاخص حرارت وابسته است، یعنی این که در شرایط رطوبت نسبی و درجه حرارت خاص تا چه میزان احساس گرما می کنید. رطوبت نسبی 60 درصد و یا بیشتر مانع تبخیر عرق می شود و در نتیجه مانع توانایی بدن در از دست دادن حرارت می شود.

خطر بیماری ناشی از گرما به طور چشمگیری در شاخص گرمایی 90 درجه یا بیشتر افزایش می یابد. پس توجه به گزارش های هواشناسی از نظر شاخص حرارت مهم است. به ویژه باید به یاد داشته باشید که شاخص گرما در زیر نور مستقیم آفتاب بیشتر است.

اگر شما در مناطق شهری زندگی می کنید ، ممکن است در برخی شرایط، به خصوص اگر شرایط جوی راکد و کیفیت بد هوا وجود داشته باشد، در معرض خطر بالایی از گرمازدگی باشید.  آسفالت و بتون در طول روز حرارت را ذخیره می نمایند و به تدریج آن را در شب آزاد می کنند ، در نتیجه منجر به ایجاد دماهای بالاتر شبانه می شوند.

دیگر عوامل خطر مرتبط با گرمازدگی عبارتند از :

- سن: نوزادان و کودکان تا سن 4 سالگی و بزرگسالان بالای 65 سال ، بسیار آسیب پذیر هستند، زیرا تنظیم حرارت بدن خیلی آهسته تر از افراد دیگر در آن ها صورت می گیرد.

- وضعیت سلامتی بدن: بیماری های قلب، ریه، بیماری کلیوی ، چاقی و یا کمبود وزن ، فشار خون بالا، دیابت، بیماری های روانی، آنمی داسی شکل، اعتیاد به الکل، آفتاب سوختگی و در هر شرایطی که تب رخ دهد.

- داروها: شامل داروهای ادرارآور، آرام بخش، محرک ، قلبی و داروهای کنترل فشار خون و داروهای روانی است.

پیشگیری از گرمازدگی

وقتی که گرمای هوا زیاد است، بهتر است در یک محیط خنک باقی بمانید. اگر ضروری است که در خارج از منزل باشید، می توانید با در نظر گرفتن نکات زیر از بروز گرمازدگی جلوگیری کنید :

- لباس های نخی و نازک با رنگ روشن و گشاد بپوشید و از کلاه های لبه‌دار استفاده کنید.

- استفاده از کرم های ضد آفتاب با فاکتور حفاظت خورشیدی (SPF) 30 یا بیشتر سودمند است.

- نوشیدن مایعات زیاد برای جلوگیری از کم آبی بدن توصیه می شود. حداقل هشت لیوان آب یا آب میوه در روز مصرف نمایید. از آنجا که گرمازدگی می تواند به علت کاهش نمک هم باشد، گاهی توصیه می شود از نوشیدنی های پر املاح استفاده نمایید.

از نوشیدن مایعات حاوی کافئین خودداری کنید، چرا که می توانند باعث از دست دادن بیشتر مایعات و بدتر شدن وضعیت گرمازدگی شوند. م:تبیان