بکشم یا نکشم؟!
در این مقاله در خصوص قلیان که استعمال آن متاسفانه گاهی در بین جوانان بطور عموم و در بین دانشجویان بالخصوص نسبت به برخی بزرگترهای دیگر بیشتراست، نکاتی را تقدیم شما می نماییم .
مشاور دانا: سلام خانم محرابیان. خوبید؟
دانشجو: سلام خانم دکتر ممنون. به لطف شما.
- چرا خسته به نظر می آیی؟
- خیر خانم. حالم خوبه البته کمی کسالت داشتم که بهتر شدم.
- چه شده بود عزیزم؟
- مهم نیست خانم .
- بسیار خوب. من در خدمتم سوالی داری الان؟
- بله خانم. شنیدم برخی مراجع می گویند نباید قلیان بکشیم؟
- بله ؟
- قلیان خانم. قلیان حرام است؟
- شما از این جور سوالات نمی پرسیدی؟
- سوال که اشکال ندارد؟
- بله اما ... ببین عزیزم. من از خودم نمی توانم فتوا بدهم که حرام است اما حرام نبودن به معنای این نیست که اجازه بنده را برای اینجور کارها برای کسی نقل کنی. منظورم روشن است؟
- بله خانم . راستش من قلیان را تفریحی گاهی مصرف می کنم. لذا نیاز به اجازه شما ندارم. فقط نظر مرجعم برایم مهم است که حرام نباشد .
- باشه. عرض می کنم. البته باور کن اخلاق و طرز صحبت شما هم یک کم عوض شده. قبلا با من صمیمی تر بودی.
- این چه حرفیه خانم .
- به قول خودتان مهم نیست. بگذریم. مقلد چه کسی هستید؟
- مقلد آقای نوری.
- خب الان نظر ایشان یادم نیست اما دو نحوه نگرش در نظرات مراجع عظام تقلید در خصوص قلیان وجود دارد.
- یعنی بعضی حرام می دانند؟
- صبر کن عزیزم الان می گویم. برخی مطلقا حرام دانسته اند اما برخی با یک سری شرایط ،و بدون آن حرام نمی دانند.
- شرایطش چیست؟
- دو جور شرط مطرح شده است. برخی گفته اند که اگر زمینهى اعتیاد را ایجاد کند، حرام است. برخی دیگر گفته اند که اگر باعث ضرر قابل توجه باشد، جایز نیست.
- از کجا بفهمیم ضرر قابل توجه است؟
- تشخیص موضوع با خود شما ست .
- خب پزشکان می گویند خیلی ضرر دارد .
- ببین من هم مخالف کشیدن هرگونه دخانیات هستم اما مخالفت من و امثال بنده برای حکم شرعی کافی نیست . تشخیص موضو ع با مکلف است و بعلاوه ضرری که در اینجا مطرح است ضرر شخصی است نه نوعی.
- یعنی چی خانم؟
- ضرر نوعی یعنی برای نوع مردم ملاک باشد مثلا 08 درصد مردم را که در نظر می گیرند بگویند ضرر داشته است .
- خب ضرر شخصی یعنی چه؟
- یعنی برای شخص شما هم بدانید که موجب ضرر هست و جزء آن بیست درصد نباشید.
- معلوم شد و فهمیدم. اما خانم یک سوال دیگر، چرا خودشان تشخیص نمی دهند و من خودم باید تشخیص دهم؟
- چون موضوعات(به جز موضوعات مستنبطه) عرفی هستند و ما در احکام تقلید می کنیم و در موضوعات تقلید از مجتهد جایز نیست .
- بسیار خب. خیلی ممنونم. معلوم می شود بحث احکام خیلی دقیق است .
- بله. ان شاء الله متن کامل را می زنم به تابلو ،یادت نرود آن را ملاحظه کنی.
- حتما. ممنون. خداحافظ
متن استقتاء
آیت الله خامنه ای حفظه الله:
خرید و فروش و استعمال تنباکو فى نفسه اشکال ندارد، ولى اگر ضرر قابل ملاحظه‌ای براى شخص داشته باشد استعمال و خرید و فروش آن جایز نیست.1
آیت الله فاضل لنکرانی(ره):
استعمال دخانیات نیز اگر زمینهى اعتیاد را ایجاد کند، حرام است. 2
سایر مراجع عظام تقلید زید عزهم :
کشیدن قلیان و سیگار اگر باعث ضرر قابل توجه باشد، جایز نیست. 3
آیتالله مکارم شیرازی حفظه الله:
استعمال سیگار و دخانیات بنا بر تحقیقاتی که شده برای انسان ضرر دارد، لذا استعمال آنها جایز نیست. و قلیان نیز حکم سیگار را دارد.
پی نوشتها:
1. ترجمه اجوبة الاستفتائات مقام معظم رهبرى، چاپ جدید، ص 312، س 1401
2. جامع المسائل آیةالله فاضل لنکرانى، ج 1، ص 250، س 964
3. آیتالله نورى، استفتاءات، ج 2، س 562، آیتالله سیستانى، Sistani.org، مواد مخدر؛ دفتر: آیتالله صافى، امام، آیتالله تبریزى، آیتالله بهجت و آیتالله وحید.
منابع و مآخذ
مسایل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید. گرد آورنده: سید محسن محمودی، انتشارات علمی فرهنگی صاحب الزمان (عج) مجموعه چهار جلدی، قم.
توضیح المسایل امام خمینی(ره)
اجوبة الاستفتاءات، مقام معظم رهبرى،
استفتاءات آیتالله سیستانى، Sistani.org.
توضیح المسایل آیتالله وحید خراسانی
جامع المسائل آیةالله فاضل لنکرانى، ج 1، ج 2،
استفتاءات، ج 2، آیتالله نورى،
توضیح المسایل آیتالله صافى
توضیح المسایل آیتالله تبریزى
توضیح المسایل آیتالله بهجت
