تذکری که رهبر درباره اینترنت دادند
" این رسانه‌هاى الکترونیکى و اینترنتى متأسفانه موجب شده است که افراد بى‌محابا علیه یکدیگر حرف بزنند، بد بگویند. باید از طرف مسئولین کشور براى این هم یک جورى تدبیر بشود"( در جمع زوار حضرت علی بن موسی الرضا-1/1/91)
رسانه های الکترونیکی و اینتنرنتی آسیب های بسیاری را به همراه دارند در کنار خوبی هایی هم که دارا هستند. در دل این تذکر رهبری به یکی از اسیب ها اشاره شده است.
وقتی وارد فضای مجازی می شوید فرقی ندارد چه وب 1باد باشد و چه وب 2،مخصوصا وب 2 فقط کافی ست اراده کنید تا هر چه می خواهید را بر روی این فضا به نمایش در بیارید فارغ از هیچ تعهدی! و ..... فقط کافی ست کمی با کار با اینترنت آشنایی داشته باشید و کمی هم نفس! تا حتی بی اخلاق ترین رفتارها را در اینترنت داشته باشید. البته شاید شورای فیلترینگ بتواند شما را فیلتر کند اما باز فقط شاید دیده نشوید اما باز کار از کار گذشته ات حتی اگر مصداق مصادیق مجرمانه هم باشید باز....
رسانه اینترنت فضایی را موجب شده است که افراد می توانند هر چه می بینند، میشوند یا به ذهنشان خطور می کند را سریع بروی فضای وب قرار داده و همگانی را با آن موضوع در گیر نمایند و افکار عمومی را ایجاد یا تحت تاثیر قرار دهند. این اولین ایراد اینترنتی است که از دل این بیان رهبری بیرون می آید. در بحث اخلاق اسلامی و موضوع آزادی بیان اسلامی فرد از این درجه از آزادی برخوردار نیست تا بی هیچ قید و شرط هر آنچه می خواهد را بیان دارد. بلکه اختیارات فرد بر پایه آزادی معنوی مطرح شده و به پیش می رود.
این ایراد گاهی گریبانگیر افراد در فضای وبلاگی و شبکه های اجتماعی می شود، افراد مذکور در نقد، تحلیل و یا بیان مسائل خود را به هیچ قانون و اخلاقی پای بند نمی بینند و هر آنچه که بر ذهن و زبانش جاری می شود را بر روی فضای مجازی می آورند. به طور مثال صرف اینکه یک فرد رازی از کسی بداند یا موضوعی را متوجه شود، می تواند با قرار دادن آن روی تارنمای خود آن راز را فاش کند یا آبروی کسی را ببرد یا به صرف اینکه از فردی خوشش نمی آید می تواند علیه وی در این رسانه بد گویی کند.
یکی از جریاناتی که علاوه بر فضای وب 2 این مسئله را دامن می زند در وب 1 است و آن هم فضای پر حجم تولید مطلب در خبرگزاری ها و سایت های خبری می باشد، به دست آوردن مخاطب و جلب نظر او به هر قیمت ، هم حاشیه سازی های سیاسی پیرامون موضوعات مختلف و تامین مطالب و کسب درآمد.
امروزه سایت های خبری به دلیل تعدد و برای کسب مخاطب و تامین منابع مالی مداوم خبر تولید کنند و حتی مجبورند فراتر از تعریف های آکادمیک، خبرهای را ایجاد کنند هر چند به قیمت اینکه موادی از اخلاق و آزادی بیان اسلامی رخ بدهد و از طرفی دیگر خبرنگاران هم به هر بهانه ای مطلبی تهیه کنند و....
وقتی وارد فضای مجازی می شوید فرقی ندارد چه وب 1باد باشد و چه وب 2، مخصوصا وب 2 فقط کافی ست اراده کنید تا هر چه می خواهید را بر روی این فضا به نمایش در بیارید فارغ از هیچ تعهدی! و ..... فقط کافی ست کمی با کار با اینترنت آشنایی داشته باشید و کمی هم نفس! تا حتی بی اخلاق ترین رفتارها را در اینترنت داشته باشید
سایت های خبری حتی برای جلب مخاطب مصاحبه های جنجالی می گیرند مصاحبه هایی که درون آن خیلی از حرف ها که نباید، بیان می شود یا مطلب جنجالی می نویسند هر چند تخریبی و بسیاری اوقات برای تامین مطلب یا بیان مطلب جنجالی و جذب مخاطب صرف اینکه مطلبی در هر گوشه اینترنت درج شده باشد به اعتبار همان که منبعی دارد موثق دانسته و کار می کنند.
از نگاهی دیگر گاهی این آسیب راهی ست که توسط سیاستمداران جریان سازی می شود. گاهی عده ای از افراد برای دیده شدن و مطرح شدن به اظهار نظرهای جنجالی می پردازند که رسانه های اینترنتی با توجه به قابلیتی که مطرح شد کانالی خوب برای این کار هستند و این باعث می شود افراد به راحتی بتوانند در این محیط به بدگویی و ... بپردازند.
علاوه بر این گاهی تارنماهایی ایجاد می شوند که نه از روی جهل بلکه کاملا آگاهانه جریاناتی را دنبال کنند که این خود به دلیل دوری از اخلاق به این آسیب دامن خواهد زد.
به طور مثال ما با فضای خاصی بعد از فتنه سال 88 در فضای مجازی رو برو بودیم که تمامی انواع مختلف آسیب هایی را که در بالا بدان اشاره شد تحت ذیل این رویداد می توان نظاره کرد. در این فضا عده ای از افراد در فضای شبکه های اجتماعی و وبلاگ ها هر نظری نقدی یا شنیده‌ای که داشتند را بارگزاری می کردند. سایت ها ی خبری خبر گزاری ها هم به دلیل داغ بودن فضا، درگیر سرعت اینترنتی شده، دقتشان پایین امده بسیاری از خبر ها غیر موثق هم کار می کردند که خیل تکذیبیه های آن زمان نشان از این موضوع دارد و بسیاری از آنها نیز خودشان از آب گل آلود ماهی گرفته و سعی داشتند با یاجاد جنجال با مقاله و مصاحبه هایی که دور از آزادی بیان و اخلاق اسلامی بود برای خود مخاطب جذب کنند. در این میان عده ای از سایت ها نیز با برنامه قبلی و بدور از اخلاق امده بودند که تا فضا را ملتهب کنند.
آسیب های که رهبری اشاره می کنند که در این فضا دچار آن می باشیم شامل تهمت، غیبت، بد گویی، تجسس می باشد که تحت موارد فوق به وجود می آید اما برای رفع این ایراد ها می توان راهکارهای بسیاری تبیین کرد، از برخوردهای ضربتی و بازدارنده تا کارهای فرهنگی؛ اگر بخواهیم به یک سر این راه حل ها بیاییم و به بازدارندگی اشاره کنیم خیلی از جا ها فیلترینگ و برخوردهای قضایی راه گشا می باشد اما با اینکه این رفتار ها نیز لازم به نظر می رسد باید سعی کرد دچار افراط نشد و بیشتر در کنار فعالیت های بازدارنده روی فرهنگ سازی تمرکز کرد کاری که این آسیب را نه موقت بلکه برای همیشه از صحنه رسانه ها دور کند.
در اینجا ابتدا می بتوان به چند راه حل دیگر نیز اشاره نمود ازجمله:گسترش اخلاق در سطح فردی و اجتماعی، آموزش اخلاق رسانه ای و به تبع آموزش سواد رسانه ای، نظارت بر عملکرد رسانه ها و تذکر و برخورد به جا و......
حال با این شرح و تذکر رهبری باید ان را هر چند گذرا مطرح شده ولی جدی گرفت تا از بسیاری از اسیب های سیاسی و اجتماعی و تنش ها به دور شد. مسلما این مورد باید توسط تمامی نهادهای مربوطه از جمله شورای عالی فضای مجازی در سیاستگذاری ها و مسائل پیش رو مد نظر واقع شود.م:تبیان
