در این مقاله در خصوص خمس که بازار آن گاهی در بین جوانان بطور عموم و در بین دانشجویان بالخصوص نسبت به برخی بزرگترهای وابسته و دلبسته به دنیا داغتر است ، نکاتی را تقدیم شما می نماییم .
مشاور دانا: سلام خانم شهیدی. خوبی؟
دانشجو: سلام خانم دکتر ممنون. شما چطوری؟
- الحمدلله خوبم. چرا کمتر به ما سر می‌زنی؟ دیگه سوال های شما تمام شده؟
- خیر خانم، کسالتی داشتم ولی بهتر شدم.
- چه شده بود عزیزم؟
- راستش الان نزد شما آمدم که سؤالی را بپرسم. سرماخوردگی شدید داشتم به طوری که یک امتحان را هم ندادم و حذف پزشکی کردم.
- ان شاء الله جبران می شود. حذف پزشکی که نمره معدلت را پایین نمی آورد؟
- نه شکر خدا و الا اگر شده با آمبولانس می آمدم تا معدلم پایین نیاید .
- خب نگفتی چه سوالی داری؟ در خدمتم .
- خانم شنیده ام برخی مراجع می گویند باید خمس خانه را هم بدهیم؟
- بله . البته شرایطی دارد . شما خانه دار شده اید؟
- ما نه خانم اما خانم برادرم خانه خریده است .
- خانم جوادی؟
- بله .
- خب مبارک است ان شاء الله .
- البته با کلی زحمت در طرح "خرید اقساطی خانه دانشجویی" شرکت کرده و الان هم خودشان مستاجرند .
- چرا ؟ یعنی چه؟
- یعنی در خوابگاه دانشجویی اند .
- خوابگاه متاهلی؟
- بله، برای خرید خانه مجبور شده همان خانه را رهن بدهد تا بتواند با پولش خانه را بخرد .
- شوهرش هم (برادر شما) خانه دارد؟
- بله خانم. البته شوهرش هم عینا همین کار را کرده یعنی برای خرید خانه مجبور شده همان خانه را رهن بدهد تا بتواند با پولش خانه را بخرد .
- عجب، دو تا خانه دارند و هر دو را رهن داده اند؟!
- بله بخاطر نیاز به پول رهنش و الا نمی توانند خانه بخرند .
-خب، موضوع روشن شد؛ شبیه این مورد را استفتاء کرده اند. جوابش این است که غالبا خمس خانه برای خانم برادر شما واجب است.
- اگر نتواند بدهد چه؟
- اگر الان نمی تواند بدهد باید با مراجعه به نماینده مرجعش فرصت بگیرد یا اقساطی کند. عین استفتاء را هم می زنم به تابلو . مقلد کدام مرجع هست؟
- نمی دانم خانم .
- باز یادت رفت بپرسی؟
- بله شرمنده .
- عیب ندارد. خوب به تابلو دقت کن.
- چشم، خیلی ممنون خانم.
- خواهش می‌کنم نگران نباش. سعی کن بیشتر توسل به اهل بیت(علیهم السلام) داشته باشی .
متن استقتاء:
حضرت آیت الله خامنه ای (دام ظله)
اگر از درآمد کسب تهیه شده و زاید(اضافه) بر نیاز عرفی(معمولی) باشد متعلق خمس است.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی(دام ظله)
در صورتی که آن خانه مورد نیاز مسکونی زن نباشد خمس دارد.
حضرت آیت الله سیستانی (دام ظله)
اگر به خانه نیاز داشته باشد و نتواند در خانه شوهر زندگی کند خمس ندارد.
حضرت آیت الله فاضل لنکرانی (ره)
بلی مگر اینکه عرفاً به آن خانه نیاز داشته باشد.
حضرت آیت الله بهجت (ره)
بله تعلق می گیرد.
حضرت آیت الله صافی(دام ظله)
در فرض سوال خمس واجب است مگر اینکه خانه به عنوان سهم الارث به او رسیده باشد .
منابع و مآخذ
مسایل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید. گردآورنده: سیدمحسن محمودی، انتشارات علمی فرهنگی صاحب الزمان(عج) مجموعه چهار جلدی، قم .
توضیح المسایل امام خمینی (ره)
اجوبة الاستفتاءات، مقام معظم رهبرى،
استفتاءات آیتالله سیستانى، Sistani.org
توضیح المسایل آیتالله وحید خراسانی
جامع المسائل آیةالله فاضل لنکرانى، ج 1، ج 2،
استفتاءات، ج 2، آیتالله نورى،
توضیح المسایل آیتالله صافى
توضیح المسایل آیتالله تبریزى
توضیح المسایل آیتالله بهجت
