سرطان چیست؟
امروزه دائما نام “سرطان “ را می شنویم شاید این مسئله را بارها شنیده باشیم که افراد بسیاری به دلیل این بیماری جان خود را از دست داده اند .
سرطان یعنی رشد ، تکثیر و گاهی انتشار غیر طبیعی سلولهای بدن. جسم انسان از میلیونها میلیون سلول تشکیل شده است که در کنار هم ، بافتهایی مانند ماهیچه ها ، استخوان و پوست را می سازند.
اغلب سلولهای طبیعی بدن در پاسخ به تحریکاتی که از داخل و خارج بدن به آنها وارد می شود، رشد و تولیدمثل می کنند و در نهایت می میرند. اگر این فرآیند در مسیر تعادل و صحیح خوداتفاق بیفتد ، بدن سالم می ماند و عملکرد طبیعی خود را حفظ می کند. اما مشکلات ، زمانی شروع می شود که یک سلول طبیعی دچار ” جهش ” و یا تغییر شده و به سلول سرطانی تبدیل می شود.
یک سلول طبیعی ممکن است بدون هیچ دلیل واضحی به یک سلول سرطانی تبدیل شود ، ولی در اغلب موارد ، تبدیل در اثر مواجهه مکرر با مواد سرطان زا مانند الکل و دخانیات صورت می گیرد.
شکل ظاهری و نیز عملکرد سلولهای سرطانی شده با سلولهای طبیعی تفاوت دارد. جهش یا تغییر ایجاد شده درDNAیا ماده ژنتیکی سلول اتفاق می افتد .DNA همان مسئول کنترل شکل ظاهری و عملکرد سلول است. وقتی DNA یک سلول تغییر می کند ، آن سلول با سلولهای سالم کنار خود تفاوت می یابد و دیگر کارسلول های طبیعی بدن را انجام نمی دهد. این سلول تغییر یافته از سلولهای همسایه اش جدا می شود و نمی داند چه زمانی رشدش باید به پایان برسد و بمیرد . به عبارت دیگر سلول تغییر یافته از دستورها و علائم داخلی که سلولهای دیگر در کنترل آنها هستند ، پیروی نمی کند وبه جای هماهنگی با سلولهای دیگر خودسرانه عمل می کند.
این سلول ” جهش یافته ” تقسیم و به 2 سلول جدید ” جهش یافته” تبدیل می شود و این فرآیند به همین ترتیب ادامه می یابد تا همان یک سلول موذی به توده ای از سلولها که ” تومور” نامیده می شود، تبدیل می گردد. گاهی این تومورها خوش خیم بوده و رشد نمی کنند. ولی در صورتی که سلولهای تومور رشد کنند و تقسیم شوند و سلولهای طبیعی اطراف خود را ازبین ببرند و به نقاط دیگر بدن هم دست اندازی کنند ، تومور” بدخیم ” محسوب می شود. بزرگترین خطرتومورهای بدخیم ،توانایی آنها در حمله به بافتهای سالم وپخش شدن در بدن است. هر چه تومورها رشد کنند و بزرگتر شوند ، جلوی رسیدن مواد غذایی و اکسیژن را به سلولهای سالم می گیرند وبا پیشرفت سرطان ، سلولهای سالم می میرند و عملکرد و سلامت بیمار ازبین می رود . اگر جلوی این فرآیند گرفته نشود، سرطان به مرگ می انجامد .
انواع سرطانها
اغلب سرطانها به سه دسته تقسیم می شوند :
1- کارسینوم :شامل سرطانهایی می شود که از سلولهایی که: سازنده پوست هستند ( مثل سرطان پوست ) و یا لایه داخلی اعضا را می پوشانند ( مثل سرطان ریه ) و یا سازنده غدد هستند ( مثل سرطان سینه ) منشا می گیرد.
2- سارکوم :این دسته سرطانهایی هستند که از بافت همبند مثل غضروف ، استخوان وماهیچه منشاء می گیرند. از این رو سرطانهای استخوان یا ماهیچه را در هر نقطه از بدن سارکوم می گویند.
3- لوسمی و لنفوم ها :شامل سرطان هایی است که از سلول های تشکیل دهنده خون و سلولهای ایمنی منشاء می گیرد.
در کشورهای غربی، سرطان پوست شایع ترین سرطان است و پس از آن سرطان سینه، ریه، پروستات، روده بزرگ، مثانه و رحم قرار دارد.
راههای پیشگیری :
1- عدم استفاده از مشروبات الکلی و دخانیات
2- صرف غذاهایی که به صورت آب پز تهیه می شود.
3- عدم استفاده از غذاهایی که آثار سوختگی در آنها نمایان است .
4- استفاده از سبزیجات و انواع میوه ها
5- استفاده کمتر از گوشت قرمز
6- رعایت کامل امور بهداشتی
