اولین و مهمترین کاربرد دیوار، تقسیم فضا به قسمتهای مورد نیاز است. زمانی که به واسطه جنس و فرم خاصی این تقسیم صورت میپذیرد، فضای داخلی دستخوش تغییراتی در ابعاد و اندازه، فرم نهایی، سیرکولاسیون، نور مبادله شونده از نورگیرها، سبک طراحی داخلی و در نهایت طراحی محیط موردنظر میشود. این تقسیم فضا ممکن است از راههای گوناگونی توسط طراح اجرا شود و دیوارهای کاذب یکی از انتخابهای معمول در میان طراحان معاصر هستند.
سیستم سازههای خشک و سبک که سابقهای چندان طولانی در ایران ندارند چندی است در بازار داخلی قابلیتهای خود را به ظهور رسانیده است. یکی از انواع دیوارهای کاذب که از پیش طراحی و ساخته شده و در محل نصب میشوند با نام plaster board ازمجموعه دیوارهای خشک و سبک (dry wall ) شناخته میشوند. درای والها به عنوان جداکننده فضاها و سقف کاذب، قابلیت اجرا و نصب بر همه اسکلتهای اجرا شده با هر نوع سازه را دارد. بنابراین به راحتی در محیطهای اداری، تجاری و مسکونی بدون نیاز به عملیات بنایی و صرف هزینههای گزاف اجرا شدنی است. این دیوارها به ویژه در تغییر فضاهای قدیمی و تبدیل کاربری آنها قابلیت و توانایی بالایی دارد.
برای نمونه برای ایجاد فضای خصوصیتر در محل ورودی منزل، تقسیم اتاقخواب وسیع به قسمت خواب و رختکن و تقسیم فضای بزرگ هال و پذیرایی به قسمتهای تلویزیون، غذاخوری و پذیرایی، جداسازی بخشهای مختلف هال و اتاقخواب در یک استودیو میتوان از این دیوارهای جداکننده استفاده کرد. این سیستم به دلیل ایجاد بار کمتر، در بازسازی فضاهای موجود، میتواند مفید باشد و به خاطر نصب سریع و مقرون بهصرفه به نسبت عملیات تخریب و نوسازی، مورد توجه طراحان و استقبال مردم قرار گرفته است.
دیوارهای کاذب، از آنجایی که به محیط اضافه میشوند و تقسیم فضا و در عین حال دکور و طراحی فضا را به عهده دارند، لازم نیست همانند دیوارهای حمال (باربر) عمل کنند و تا سقف ادامه یابند. این ویژگی این امکان را به طراح خواهد داد تا از شرایط فرمی به وجود آمده در جهت طراحی اطراف دیوار و هماهنگی آن با بقیه فضا استفاده کند.
قسمت بالای دیوار کاذب و اطراف آن که معمولا حداقل از یک سمت باز هستند، میتواند محلی برای طراحی دکوراتیو باشد. شکل و فرم دیوار نیز بسیار در طراحی محیط موثر است. دیوارهای کاذب لازم نیست حتما به شکل چهارگوشهای منظم و صلب استفاده شوند. بلکه میتوانند در شکلها و فرمهای متنوع، در ایجاد فضایی پویا سهیم باشند. بافت رویه اینگونه دیوارها در ترکیب با فضای داخلی نیز بسیار با اهمیت است. این دیوارها با تنوعی قابل توجه در زمینه بافت از نوع سنگ آنتیک، آجر، کنیتکس و ... در بازارهای داخلی در دسترس است.
از دیگر استفادههای دیوارهای کاذب، صرفهجویی در مصرف مصالح ساختمانی به خصوص فولاد و سیمان است. در ساخت این دیوارها نیازی به موادی مانند خاک رس نیست. فرمپذیری پانلها حتی به صورت قوس جهت استفادههای دکوراتیو و موثر در ایجاد سیرکولاسیون مطمئنتر و مطلوبتر نیز اهمیت دارد. این قوسها این امکان را به طراح میدهند که پویاتر عمل کند و از دو سوی دیوار استفاده بهینه ببرد. در اجرای پروژههایی که حمل و نقل مصالح مستلزم طی مسافت زیادی است، در طراحی داخلی، استفاده از این دیوارها مناسب است و بستهبندی مناسب و ساده آن، حمل و نقل مطمئن و راحتی فراهم میآورد.
پس از نصب سازههای فلزی، پیچ کردن آنها به هم و پیچ کردن صفحات گچی روکشدار، نوبت به رنگآمیزی یا نصب کاغذ دیواری یا افکتهای مختلف دکوراتیو بر روی آن میرسد. یکی از استفادههای مورد توجه در دیوارهای کاذب، دسترسی آسان به سیستم الکتریکی و تاسیسات فنی است. به این ترتیب که با ایجاد باکس و حفرههای دلخواه بر روی دیوار کاذب و نورپردازی درون آن، میتوان به صفحه دکوراتیو فعالی در محیط منزل رسید. این نوع نورپردازی برای آن که در داخل دیوار انجام میپذیرد و منطقه خاصی از آن را روشن میسازد، به طور موثر در طراحی محیط مورد توجه قرار میگیرد.
به غیر از دیوارهای کاذبی که همراه با بافت خاصی به صورت آماده و از قبل طراحی شده ارائه میشوند، میتوان بعد از نصب دیوار کاذب، با استفاده از بتونه، مصالح ساده چون خرده شیشه و سنگ، پارچه و غیره بافت دلخواهی بر روی آن به وجود آورد. در عین حال از بلوکهای شیشهای، کامپوزیتها، گچ و پنلهای دیگر نیز میتوان به صورت تلفیقی در قسمتی از دیوار کاذب استفاده کرد. تزئینات قابل استفاده بر روی دیوارهای کاذب نیز همانند دیوارهای ساده، در صورتی که عمودی باشند، ظاهری فعال به دیوار میدهند و تزئینات افقی، ظاهری غیرفعال، دقیق و منظم بر روی دیوار ایجاد میکنند. از تکنیکهای رنگی و پتینه نیز به راحتی میتوان در سطح این دیوارها استفاده کرد.
دیوارکها (دیوارهایی که تا سقف امتداد ندارند) از لحاظ فرمی تاثیر دیداری قابل توجهی بر محیط میگذارند و فقط خودشان و اشیاء مربوط به خودشان را بهتر نشان میدهند و از دیوارهای کاذب سادهتر و متنوعترند. دیوارهای مجازی میتوانند از سطوح و ارتفاع متغیر کف و سقفها پدید آیند و یک فضای ساده بدون آرایه معماری را به قسمتهای کاملا مجزا از لحاظ فرمی تقسیم کنند. این دیوارها در قسمتهایی به صورت کف کاذب عمل میکنند و در جاهایی میتوانند به صورت سکوی کوتاه و دکوراتیو پشت کاناپهها و مبلها (وقتی پشت مبلها قرار گیرند) باشند.
عمق دادن به این دیوارها، به صورت ایجاد حفره، تاقچه و باکسهای نوری نیز، هم به دکوراتیو کردن دیوار کمک میکند و هم با جای دادن اشیاء، سهمی در کاربردی – دکوراتیو جلوه دادن فضاهای مختلف کار و زندگی خواهد داشت. زمانی که دیوارهای کاذب به صورت دو وجهی و دورو استفاده میشوند، این نقش پررنگتر میشود.
در استفاده ازدیوارهای کاذب، باید به اندازه دیوار و نقش اثاثیه موجود در فضا نیز توجه شود. دیواری که کوتاه باشد شرایط خاصی به محیط تحمیل میکند؛ مثلا پیشنهاد میشود که درصورت استفاده از دیوارهای کاذب، از پردههای سرتاسری، لوسترهای بلند و دراز آویخته، بردرهای بالای پرده، شرابهها، گچبریهای دورتادور دیوار استفاده نشود.
یکی از استفادههای قابل توجه دیوارهای کاذب، به عنوان سازه تقلیل دهنده صدا است که در اتاقهای موسیقی، آپارتمانهای کوچک با دیوارهای نازک و دیوارهای مشترک اتاق کودکان با فضای دیگر میتواند استفاده شود. این سازه تقلیل دهنده صوت، روی سازههای عمودی در هنگام نصب دیوار کاذب پیچ میشود.
با وجود آنکه دیوارهای کاذب قابلیت انعطاف زیاد در طراحی و پذیرش تزئین از سوی طراح داخلی دارند، نباید این نکته را از نظر دور داشت که این دیوارها مقداری از فضای محیط را به دلیل ضخامت خود تقلیل میدهند (که البته این میزان در مقایسه با فضای کل متراژ محیط بسیار ناچیز است اما در فضاهای زیر 50-60 متر بایستی از قبل مورد توجه و بازبینی قرار گیرد). همچنین در راهروهای کوچک و کم عرض و فضاهای ورودی، استفاده از دیوارهای کاذب نیازمند بازنگری منطقی و استفاده از استانداردهاست.